Ancient Whisperings

Η Κνωσός είναι ο πιο «διάσημος» ελληνικός αρχαιολογικός χώρος παγκοσμίως, μετά την αθηναϊκή Ακρόπολη. Τα απομεινάρια ενός βασιλείου, με ιστορία 4.000 ετών.

Πέντε χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Ηρακλείου, μια αρχαία πόλη κι ένα ανάκτορο – πέτρα στερεωμένη πάνω σε πέτρα, ψηλά, ως τον ουρανό. Βαθιά ως τα θεμέλια του πρώτου ευρωπαϊκού πολιτισμού. Στην Κνωσό, στα παλάτια του Μίνωα, νιώθεις ακόμα τον κραδασμό του – έναν ψίθυρο που διαπερνά 4.000 χρόνια ιστορίας. Ή, καλύτερα, ένα τραγούδι. Τον σιγανό απόηχο ενός χαρούμενου κόσμου που έζησε και δημιούργησε εδώ: γεωργοί και κτηνοτρόφοι, έμποροι και ναυτικοί, θαλασσοπόροι, αστρονόμοι, αρχιτέκτονες, γραφιάδες. Καλλιτέχνες που λάτρευαν τη μεγάλη μητέρα θεά Φύση και τη ζωγράφιζαν με λαμπερά χρώματα. Σπουδαίοι Μινωίτες τεχνίτες που κατεργάζονταν με μαεστρία τον χρυσό, το μέταλλο, το γυαλί, τον αχάτη και τη φαγεντιανή, σκαρώνοντας έργα άπιαστης ομορφιάς. Γυναίκες και άντρες που στολίζονταν, αθλούνταν, χόρευαν, γιόρταζαν κι έτρωγαν στα ίδια τραπέζια. Που «σφύριζαν» σαν βουερό μελίσσι μες στο παλάτι με τους 5 ορόφους και τα 1.500 δωμάτια, μπαινοβγαίνοντας σε αυλές, διαδρόμους, βασιλικά δώματα και ιερά, λουτρά και αποθήκες με πιθάρια ξέχειλα – τον λαβύρινθο που «γέννησε», καταπώς λένε, τον μύθο του Μινώταυρου. Ήταν ψέμα. Στα υπόγεια της Κνωσού, μες στο ειρηνικό παλάτι, δίχως τείχη, δεν φυλακίστηκε κανένα τέρας. Ελεύθεροι άνθρωποι έφτιαξαν το θαύμα, που καταπλήσσει ακόμα, μέχρι σήμερα, εκατομμύρια επισκέπτες.

«Πέρασαν πάλι από τα μάτια μου οι εξαίσιες τοιχογραφίες –μάτια μεγάλα, μυγδαλάτα, μαύρες πλεξούδες κυματιστές, βαριές κυράδες ανοιχτόστηθες, με χοντρά φιλήδονα χείλια, πουλιά, φασιανοί και πέρδικες, μαϊμούδες γαλάζιες, βασιλόπουλα με φτερά παγονιού στο κεφάλι, άγριοι άγιοι ταύροι, νιούτσικες ιέρειες με τα μπράτσα περιτυλιγμένα με ιερά φίδια, γαλάζια αγόρια σε ανθισμένους κήπους–, χαρά, δύναμη, πλούτος μεγάλος, ένας κόσμος όλο μυστήριο, μια Ατλαντίδα που πρόβαλε από το βυθό της κρητικιάς γης, μας κοιτάζει με τεράστια μαύρα μάτια, μα τα χείλια της είναι σφραγισμένα. Τι κόσμος είναι ετούτος, συλλογιζόμουν, πότε θ’ ανοίξει τα χείλια του να μιλήσει; Τι άθλους να ’καμαν και τούτοι οι πρόγονοι, απάνω στο χώμα εδώ που πατούμε;»

ΝIΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖAΚΗΣ
απόσπασμα από την «Αναφορά στον Γκρέκο»