Black and White Memories

Μία νοσταλγική περιπλάνηση στο παρελθόν της Σκιάθου, μέσα από φωτογραφίες που ξυπνούν μνήμες. 

Ο πρόεδρος του Μουσείου Ναυτικής και Πολιτιστικής Παράδοσης Σκιάθου, cpt Γιάννης Παρίσης, ξεφυλλίζει το λεύκωμα με τίτλο «Σκιάθος: Μία φωτογραφική περιήγηση μέσα από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη», όπου αποτυπώνεται το ομορφότερο νησί των Σποράδων κατά τα μεταπολεμικά χρόνια. Και μας «ταξιδεύει». Περίπου επτά δεκαετίες πίσω, σε μια εποχή όταν όλα ήταν αλλιώς...

«Γεννήθηκα στη Σκιάθο στο τέλος του 1940· μόλις είχε ξεσπάσει ο ελληνοϊταλικός πόλεμος. Με τις μνήμες αυτές συσσωρευμένες στο παιδικό μου μυαλό μεγάλωνα και “κινηματογραφούσα” τα δρώμενα στον στενό ορίζοντα του μυαλού μου, για να έρθουν ως συνέπεια όλα αυτά που αποτυπώνονται στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες των εξαίρετων φωτογράφων που απλώνονται μπροστά σας. Εικόνες που έχουν ως αντικείμενο το νησί, τους ανθρώπους του, τα ήθη και τα έθιμα, τα έργα τους, την ταπεινή ζωή και τις δραστηριότητές τους. Σπουδαίο κληροδότημα το παρελθόν μας, διότι αν κάποιος περίεργος “ερευνητής” θελήσει να βρει αποτυπώματα των φωτογραφιών στη σημερινή Σκιάθο, δεν θα το καταφέρει, καθώς ελάχιστα έχουν σωθεί. 

Ας ξαναγυρίσουμε, λοιπόν, στην παιδική μου ηλικία, για να δούμε ψαράδες στο παλιό λιμάνι με απλωμένα τα δίχτυα τους, να τα μπαλώνουν και να τα στεγνώνουν, λάμπες του γρι-γρι στη σειρά, να τραβούν για τη βραδινή ψαριά τους, χταπόδια απλωμένα στον ήλιο για να γίνουν “λιόκαυτα” και στη συνέχεια εκλεκτός μεζές στα καφενεία, πλανόδιους μανάβηδες να διαλαλούν την πραμάτεια τους, ταπεινούς ναυπηγούς να επισκευάζουν τις βάρκες των ψαράδων, αλλά και φημισμένους αρχιμάστορες να σκαρώνουν τα αριστουργήματά τους, όπως το καραβόσκαρο “12 Απόστολοι”. 

Θυμάμαι τα αμέτρητα σκιαθίτικα γραφικά καλντερίμια με το εξαίσιο ψαροκόκαλο στη μέση, καφενεία με τους απλούς νησιώτες πελάτες τους, παραδοσιακούς γάμους, λειτουργίες και αγρυπνίες σε ξωκλήσια, πέτρινα γεφυράκια στον σημερινό κεντρικό δρόμο, την οδό Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη, που τότε ήταν ποτόκι, δηλαδή ένας χείμαρρος αμφιβόλου καθαριότητας.

Τα ταπεινά μέσα συγκοινωνίας και επικοινωνίας με τον “έξω κόσμο”, όπως το καραβόσκαρο “Π. Πασχάλης” ή το πανέμορφο “Κύκνος”, που ερχόταν μία φορά την εβδομάδα και ήταν γεγονός που μάζευε δεκάδες περίεργους θεατές (ανδρική πελατεία) στην παραλία και γυναίκες στον βράχο, για να δουν τους πρώτους τουρίστες να καταφθάνουν, και πίσω από αυτούς ακολουθούσε στρατιά νεαρών· άλλοι για να μεταφέρουν έναντι τιμήματος τις βαλίτσες και άλλοι για καμάκι, που τότε είχε αρχίσει να εμφανίζεται. Θα μπορούσα συνεχίζοντας να μεταφέρω αμέτρητες σκηνές και εικόνες από αυτές που ανακαλώ στη μνήμη μου, θα κλείσω όμως εδώ τις παιδικές μου θύμησες με μία κινεζική ρήση: “Μία φωτογραφία, χίλιες λέξεις”…».

_______________________________________
TEXT : Giannis Parisis
PHOTOS : Benaki Museum  /  The album is a collaboration between the Benaki Museum and the Municipality of Skiathos